Zondag 15 Jezus lijdt onder het netwerk van Pilatus
Hieronder vind je een preek die ik gehouden heb toen ik predikant was van de Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt) van Dronten-Noord. Aan de linkerkant vind je de oorspronkelijke liturgie. De gezangen komen uit het Gereformeerd kerkboek en uit het Liedboek (oud). De gebruikte Bijbelvertaling is de NBV. Aan de rechterkant vind je de liturgie genomen uit het Gereformeerd kerkboek met de 41 gezangen zoals die nu in de GKN gebruikt wordt.
Wanneer deze preek gelezen wordt graag even een mailtje naar mij zodat ik weet waar deze preek gelezen is. dsjrvisser@gmail.com
Votum Votum
Vrede-zegengroet Vrede/Zegengroet
Psalm 35:9,13 Psalm 35:9,13
Geloofsbelijdenis Geloofsbelijdenis
Psalm 43:1,2,3 Psalm 43:1,2,3
Schriftlezing: Johannes 19:1-16 Schriftlezing: Johannes 19:1-16
Gebed Gebed
Lied 181 Gezang 15
Tekst: Zondag 15 Tekst: Zondag 15
Verkondiging van het evangelie Verkondiging van het evangelie
Gez 90 Gezang 19
Dankgebed Dankgebed
Collecte Collecte
Psalm 22:11,12 Psalm 22:11,12
Zegen Zegen
Geliefde gemeente van onze here Jezus Christus, broeders en zusters, jongens en meisjes
Heb jij vrienden? Zijn vrienden voor jou belangrijk? Wat is eigenlijk een echte vriend. Voor vriendschap en voor vrienden is er in onze tijd veel aandacht. Het thema van de boekenweek heeft ook hiermee te maken.
Als je op facebook of hyves zit of ook op andere sociale media krijg je van tijd tot tijd het verzoek of je met iemand vrienden wilt zijn. Er wordt over gepraat hoeveel vrienden je op facebook of hyves hebt. Allerlei van dit soort media wordt gebruikt om een zo’n groot mogelijk netwerk te hebben. We kennen sinds enkele jaren ook het nieuwe werkwoord: netwerken.
Een netwerk is voor veel mensen heel belangrijk. Het kan de kring zijn waarin je je leven met anderen deelt. Dus zeg maar je echte vrienden. Mensen met wie je graag in je leven omgaat.
Het kan ook zijn dat je een netwerk opbouwt om dit zakelijk te kunnen gebruiken. Dat je een net werk hebt om geholpen te worden in de opbouw van je loopbaan. Je kunt ook een netwerk hebben om speciale moeite die je in jue leven hebt te kunnen delen met mensen die door hetzelfde getroffen zijn. Dan kunnen mensen met dezelfde ervaring je helpen of jij juist de ander. Het kan ook gaan om belangen te kunnen behartigen of om bepaalde dingen in een grotere kring bekendheid te geven.
De meeste mensen in onze tijd vinden het heel erg als ze vriendloos zijn. Als ze geen netwerk hebben waar ze op terug kunnen vallen. Het is waar dat we door de HERE geschapen zijn om niet alleen te zijn. Om mensen om ons heen te hebben. Om juist ook samen te leven, om elkaar van Gods liefde liefde te geven. Voor elkaar het leven goed en aangenaam te maken. Om dat goede netwerk te hebben, om als een echte gemeenschap van heiligen in liefde voor elkaar te leven, moest de Here Jezus lijden. Heeft Hij ook geleden onder een netwerk van mensen. We zien hiervan iets in onze tekst.
Ik verkondig jullie het evangelie van Jezus Christus onder het volgende thema:
JEZUS LIJDT ONDER HET NETWERK VAN PILATUS
1. Al verklaart Pilatus Jezus onschuldig
2. Toch is het aardse netwerk voor Pilatus belangrijker
1. Al verklaart Pilatus Jezus onschuldig
De Here Jezus heeft in nog 24 uur onzettend veel meegemaakt. Hij is in de avond in de tuin van Getsemane door soldaten van het Sanhedrin, de Joodse raad, gevangengenomen. Een van zijn 12 leerlingen heeft daarvoor gezorgd. Jezus is verraden. Niet omdat Hij een misdadiger is. Omdat er een netwerk is dat van Hem afwil en daarvoor bereid is te betalen.
De Here Jezus is in de nacht naar het huis van de Hogepriester Kajafas gebracht. Die nacht is er een schijnproces gevoerd. Er is gezocht naar een beschuldiging. Echt gezocht. De rechters die willen een veroordeling tot de dood. Ze worden bijna moedeloos en radeloos als ze geen mensen kunnen vinden die eenstemmig met een beschuldiging kunnen komen waarop de doodstraf staat. Dan is er ineens de vraag van Kajafas waarop de Here Jezus aangeeft dat Hij de beloofde Zoon van God, de Verlosser is. Dan vliegen de mensen van de Joodse Raad die er zijn bijna als een man op de Here Jezus af. Nu hebben ze hem te pakken. Ze veroordelen Hem. Ze spotten met de Here Jezus. Ze slaan hem. Ze spelen mishandelend met Hem die hele nacht. Dan is het vroeg in de morgen. Jezus moet dood maar daar hebben ze wel de Romeinen voor nodig. Daarom gaan ze naar het paleis van gouverneur Pilatus. Pilatus heeft al gauw door dat de Here Jezus niet die grote en gevaarlijke misdadiger is. Hij heeft al snel door dat Jezus niet de man is die als koning van de Joden het Romeinse gezag wil verdrijven.
Toch durft Pilatus de Here Jezus niet zomaar vrij te laten. Hij zoekt naar mogelijkheden om zonder veel trammelant de Here Jezus vrij te krijgen. Hij probeert het door de Joden te laten kiezen tusen Jezus en Barabbas. De Joden kiezen voor de echte misdadiger Barabbas. Pilatus laat de Here Jezus dan geselen. Zijn soldaten zetten Jezus een kroon op van doornen. Doornen die diep zijn huid indringen en heel zeer doen. Pilatus laar de bebloede Jezus aan de mensen zien om medelijden bij ze op te wekken. Zodat hij Jezus kan loslaten zonder veel problemen.
Dit en nog meer is er gebeurd in nog geen 12 uur. De Here Jezus wordt tot het einde van Zijn menselijke krachten gebracht. Hij krijgt geen tijd om te rusten en te slapen. Er wordt met Hem gesold en gewelddadig gespeeld. Het zal je maar gebeuren. Mensen om Hem heen hebben er nog plezier in ook.
De Here Jezus maakt aan Pilatus duidelijk dat Hij er niet op uit is om de regering van de Romeinen omver te werpen. Hij maakt Pilatus ook duidelijk dat Hij meer dan Pilatus is. De Here Jezus komt vanuit de hemel en vanuit de hemel heeft Pilatus de macht gekregen die hij nu heeft. Hoe de gouverneur hier ook over denkt hij weet dat Jezus onschuldig is en de doodstraf niet verdiend. Daarom probeert Pilatus de Here Jezus van dan af echt vrij te laten. Dat is wat Pilatus wilde. Het woord dat hier in het grieks gebruikt wordt laat zien dat Pilatus naar mogelijkheden zocht om dit te doen. Je zou kunnen zeggen dat hij zich suf piekerde hoe hij dat voor elkaar kon krijgen.
Belangrijk is hier dat je ziet dat deze rechter er in Zijn hart van overtuigd is dat de Here Jezus onschuldig is. Diep van binnen weet deze man die officieel de rechter is en daar door God de bevoegdheid voor gekregen heeft dat Jezus in en uit zichzelf zonder schuld is. De uitspraak dat Jezus aan het kruis moet sterven zegt niets over Zijn eigen schuld! Want eigen schuld is er bij de Here Jezus niet. Hij is de blanke pit die vanuit die pit helemaal leeft in liefde voor God en mensen. Het straalt van Hem af. Hij is de enige die met alle recht elk mens kan veroordelen om het onrecht dat jij en ik gedaan hebben. Het is ook niet voor niets dat Hij in het laatste oordeel de Rechter is die het eerlijke oordeel zal uitspreken. Wie zijn of haar leven spiegelt aan het leven van de Here Jezus ontdekt altijd weer eigen tekort en zonden. Dan zie je juist je eigen schuld. Als je eerlijk kijkt. Daarvoor heb je nodig dat de Heilige Geest je hart en ogen open maakt. Want uit onszelf zijn we er blind voor. Uit onszelf zien we vaak wat verkeerd is helemaal niet als echt verkeerd. We rechtvaardigen onze eigen verkeerde daden en zondige gedachten vaak met allerlei argumenten. Dat zie je ook hier in het proces tegen de Here Jezus gebeuren. Mensen denken dat het dood maken van Jezus een goede daad is terwijl ze voor zichzelf zeggen dat het moet omdat Jezus God gelasterd heeft. Ook Paulus dacht later dat de vervolging van christenen juist een goede daad was. We hebben nodig dat de HERE onze ogen opent voor hoe het er echt met ons voorstaat. Dat Hij ons leert om onszelf te kennen in het licht van Zijn liefde en wil. Dat vraagt van ons om het gebed om dat werk van de Geest in ons leven.
Dan zie je de Here Jezus als het onschuldige Lam die voor Pilatus staat. Dan zie je dat er vreemde schuld op Hem gelegd wordt. De schuld niet van Hemzelf maar de schuld van jou en mij. Die schuld is zo groot dat Jezus daarom in deze uren zo hevig moet lijden. Om mijn schuld en niet alleen om de schuld van de Joden toen wordt de Here Jezus de onschuldige niet losgelaten. Hoe Pilatus ook zoekt naar mogelijkheden. Onze schuld zorgt ervoor dat Pilatus de mogelijkheid niet krijgt. Hier zie je de liefde van Christus op een geweldige manier. Hij ondergaat het. Hij blijft onrechtvaardige gevangen om wie eigen schuld aan God belijdt te bevrijden uit de gevangenis van schuld en zonden. Om jou en mij die verdiend hebben eeuwig gevangen te blijven onder Gods oordeel daarvan voor eeuwig te bevrijden. Door die voor Hem vreemde schuld, vreemde zonden op zich te nemen. Bij het dragen van de straf hoort dan ook dat al is duidelijk dat Jezus onschuldig is Pilatus Hem toch niet vrijlaat. We zien dat in de tweede plaats.
2. Toch is het aardse netwerk voor Pilatus belangrijker.
Ik kom terug op de inleiding. Wie is jouw vriend en wat betekenen vrienden voor je? Pilatus probeert omdat hij bank is omwegen te vinden om Jezus vrij te krijgen. Hij durft niet met gezag te zeggen: ik verklaar Jezus onschuldig en daarom geef ik het bevel om Hem los te laten. Nee, Pilatus is daar te zwak voor. Hij kijkt daarvoor te veel naar zijn positie en wil de mensen te vriend houden. Hij wil zijn machtsbasis niet verliezen.
Je ziet hier een heel menselijke reactie. Een reactie die velen op zich zullen herkennen. Je vraagt je bij bepaalde dingen af of het wel verstandig is als je bepaalde dingen zegt of doet omdat de kans dan groot is dat mensen om je heen dat je niet in dank zullen afnemen. Je weet ook dat als je dat zegt of doet en het is echt de waarheid, het is echt goed dat het je positie op je werk er niet makkelijker op maakt, dat het in je vriendenkring weerstand op zal wekken, dat je als ambtsdrager dan met broeders of zusters te maken krijgt die daarover verontwaardigd of ontevreden zijn. Heb je er problemen met mensen om je heen, met mensen waarvan je op manier afhankelijk bent voor over om voor de waarheid uit te komen en volgens de waarheid te handelen en te spreken ook als dat weerstanden oproept en zelfs je positie in gevaar brengt?
De Joden merken dat Pilatus er op uit is Jezus op een manier vrij te krijgen. Dat willen ze te allen tijde voorkomen. Jezus moet dood! Pilatus hebben ze nodig om Jezus dood te krijgen. De Joodse leiders weten hoe afhankelijk Pilatus van een goede naam is. Ze weten ook dat keizer Tiberius in Rome een heel achterdochtig man is. Dat is vooral zo nadat hij in 31 na Christus ontdekt heeft dat zijn grote vertrouweling Sejanus hem bedrogen had. Pilatus stond bekend als een vriend van deze Sejanus die jarenlang blindelings door de keizer vertrouwd werd en heel veel invloed op de keizer en zijn regering had, Het is nu een paar jaar terug dat deze Sejanus in ongenade gevallen is. De vrienden van deze man moet extra op hun tellen passen. De keizer houdt ze extra in de gaten. De keizer kijkt er extra na of deze vrienden van Sejanus wel echte vrienden van hem zijn. Kritiek vanuit de delen van het rijk waar de vrienden van Sejanus regeren zullen er snel toe leiden dat die man voor altijd verbannen wordt naar een uithoek van het Romeinse rijk en voor altijd zijn rijke leven kwijt is. Het kan zelfs leiden tot gevangenis of dood.
Dan komen de Joden met hun dreigement naar Pilatus toe. Ze vrijfen hem heel fijntjes in dat hij wel heel goed moet oppassen. Dat hij als hij de Here Jezus beschermt ze wel eens bij de keizer zullen aankloppen. Pilatus je begrijpt toch wel dat de keizer vraagtekens achter jouw vriendschap en trouw aan hem zal zetten als hij hoort dat jij Jezus hebt vrijgelaten. Pilatus u weet toch nog wel wat de beschuldiging tegen deze Jezus is. We lezen die beschuldiging in Luc 23:2: “we hebben vastgesteld dat deze man ons volk van het rechte pad afbrengt en de mensen ervan weerhoudt belastingen aan de keizer te betalen en dat hij van zichzelf zegt de messiaanse koning te zijn.”
Als Pilatus de Here Jezus laat gaan zullen de Joden de keizer eens laten weten dat hij Jezus die koning wil zijn heeft laten gaan. Dat zal Pilatus waarschijnlijk duur komen te staan. Je ziet hier de macht van geruchten, van praatjes, van vooroordelen in deze wereld. Hoe vaak gebeurd het niet dat mensen onrechtvaardig ergens van beschuldigd worden maar veel mensen toch blijven denken dat er wel iets gebeurd moet zijn. Of er zijn vooroordelen die niet echt waargemaakt kunnen worden en toch wordt iemand zo nog altijd bekeken.
Je ziet hier ook de macht van een netwerk. Hoe ga je daar in je leven mee om? Waar kies je voor in je leven? Kies je voor de meerderheid van je netwerk of is er iets anders belangrijker dan dat? Ben je bang om vrienden te verliezen als je voor iemand opkomt die niet goed in de groep ligt terwijl je weet dat de dingen waarom hij er niet bij zou mogen horen niet kloppen. Neem jij het op voor iemand die uitgesloten en gepest wordt met de kans dat jij daardoor ook niet meer bij de cole groep hoort. Of kies je dan toch maar voor de grote groep.
Laat je iemand vallen alleen op de beschuldiging van anderen? Ga je dan niet bij de beschuldigde zelf horen wat er gebeurd is omdat de groep zegt dat het niet mag en je er dan niet meer bij hoort? Is de band met onze vrienden, met ons netwerk belangrijker dan de waarheid? Dan dat mensen onterecht beschadigd worden? Dat zijn allemaal vragen en ik zou er nog een heel aantal kunnen noemen die hiermee te maken hebben. Onder dit onrecht lijdt de Here Jezus hier. Pilatus laat zich in zijn hok terugduwen door de angst voor zijn naam en positie. Ook dat is een zonde die de Here Jezus moet dragen. Die op Hem gelegd wordt om daar de straf voor te dragen en er vergeving voor te verdienen voor wie die zonde in eigen leven met verdriet en bekering belijdt.
Je ziet juist in de lijdensgeschiedenis van de Here Jezus dat Hij blijft kiezen tegen alles in voor de gehoorzaamheid aan Zijn Vader in de hemel. Al brengt Hem dat voor Pilatus, al brengt Hem dat aan het kruis, al brengt dat Hem in die drie uren duisternis in de hel. Hij kiest niet voor een netwerk op deze aarde waardoor Hij het lijden zou mislopen. Hij kiest er niet voor om water bij de wijn te doen als het gaat om het verkondigen van het evangelie. Nee, de band met Vader in de hemel, de liefde voor Hem gaat boven alles. Daarom ook in de zwaarste ogenblikken van Zijn lijden deze woorden: Niet mijn wil maar uw wil geschiedde!
Wat leren wij hier o.a. van?
Dat het er in jouw en mijn leven om gaat dat Christus, dat God de persoon, de vriend is die boven alles uitgaat. Leven volgens Zijn wil, volgens de waarheid die goed en genzend voor elk mens is daartoe worden wij geroepen. Dan serveren we mensen niet zomaar af omdat ze niet volgens onze smaak zijn. Dan veroordelen en verstoten wij niet zonder eerst in liefde hoor en wederhoor toegepast te hebben. Dan kiezen we niet voor de meerderheid of voor de leiders maar voor wat de waarheid volgens Christus, volgens de HERE is. Dan sta je straks zonder vrienden? Dan raak je op deze wereld heel veel kwijt? Zo kan het lijken. Zo kan het voelen. Maar wie steeds weer op de knieen vraagt om het geloof om jezelf te verloochenen en om Christus de gekruisigde in alles te volgen, krijgt zoveel! Die krijgt vergeving, die krijgt liefde, die krijgt God eeuwige liefde en vriendschap! Heb je dan nog wel vrienden! Dan is Christus jouw vriend, dan wordt je eens door je vrienden in de hemel ontvangen. Wij zeggen wel eens: vrienden voor het leven. Dat zijn vrienden voor het eeuwige leven. Over die vrienden zegt de Here Jezus in de gelijkenis van de onrechtvaardige rentmeester: “Ook ik zeg jullie: maak vrienden met behulp van de valse mammon, opdat jullie in de eeuwige tenten worden opgenomen wanneer de mammon er niet meer is.”
De here Jezus zegt hier dat je ook geld en bezit in dienst van hem moet gebruiken en je dan vrienden overhoudt voor in de hemel en op de nieuwe aarde. Dat geldt voor heel je leven. Wie hier leeft in diepe liefde voor Christus en kiest voor de waarheid zal hier soms veel vrienden verliezen maar dan weet dat Christus voor jou geleden heeft aan het kruis. Dat jij voor altijd echte vrienden zult hebben. Jij mag dan zelfs voor altijd gods vriend zijn. Laat Christus boven alle onze vriendschappen en netwerken staan. Dan houden tot ons geluk om Christus offer een eeuwige heerlijk netwerk vol liefde en vriendschap over. Als we aardse vrienden en netwerken belangrijker vinden staan we met lege handen dan houden we geen vriend over! Dan is voor altijd het geluk en de warmte van echte liefde ver te zoeken.
Wat is echt leven met Christus toch echt goed!
AMEN