Zondag 39 De HERE geeft ouders gezag
Hieronder vind je een preek die ik gehouden heb toen ik predikant was van de Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt) van Dronten-Noord. Aan de linkerkant vind je de oorspronkelijke liturgie. De gezangen komen uit het Gereformeerd kerkboek en uit het Liedboek (oud). De gebruikte Bijbelvertaling is de NBV. Aan de rechterkant vind je de liturgie genomen uit het Gereformeerd kerkboek met de 41 gezangen zoals die nu in de GKN gebruikt wordt.
Wanneer deze preek gelezen wordt graag even een mailtje naar mij zodat ik weet waar deze preek gelezen is. dsjrvisser@gmail.com
ORDE VAN DIENST
Votum Votum
Vrede/Zegengroet Vrede/Zegengroet
Psalm 103:1,5 Psalm 103:1,5
Lezing van de wet Lezing van de wet
Psalm 78:1,2 Psalm 78:1,2
Schriftlezing: Spreuken 4:1-14 Schriftlezing: Spreuken 4:1-14
Kolossenzen 3:16-4:6 Kolossenzen 3:16-4:6
Gebed Gebed
Collecte Collecte
Gez 11 Psalm 147:1,4,5
Tekst: Zondag 39 Tekst: Zondag 39
Verkondiging van het evangelie Verkondiging van het evangelie
Psalm 34:5 Psalm 34:5,6
Gez 168
Psalm 34:6
Dankgebed Dankgebed
Psalm 115:5,6 Psalm 115:5,6
Zegen Zegen
Broeders en zusters, jongens en meisjes. Gemeente van onze Here Jezus Christus.
Het is iets na twaalf uur op de basisschool. De overblijfmoeders komen in de klas. Ze willen met het eten gaan beginnen. Ze willen bidden en later ook uit de bijbel lezen. Maar het kost heel veel moeite om de kinderen stil te krijgen. Ook als ze zeggen dat iedereen nu eerbiedig moet zijn om te gaan bidden en om uit de Bijbel te lezen.
Het maakt het overblijfmoeders soms heel moeilijk. Ook om er voor te zorgen dat er orde is. Je hoort ook van allerlei scholen dat onderwijzers het moeilijker vinden om onderwijs te geven. Een deel van de kinderen is gewoon brutaal. Waarom zou ik luisteren? Waarom zou ik doen wat die juf of die meester zegt. Dat maak ik zelf wel uit. Waarom zou ik me iets van andere kinderen aantrekken. Ik wil doen wat ik leuk vind. Als andere kinderen niet leuk vinden van wat ik zeg of doe, maakt het mij niets uit. Dat is gewoon iemand die ik niet mag. Nou dan hoef ik toch niet vriendelijk met die ander te zijn. Dan hoef ik toch niet met de ander op te trekken of hem of haar te helpen? Als die ander alleen loopt, heb ik daar toch niet veel mee te maken.
Je zit op de middelbare school en je maakt er bij bepaalde leraren een zootje van. Je gaat ongeïnteresseerd op je handen liggen als er les gegeven wordt. Je praat door alles heen en je vindt het nog leuk ook als de leraar boos wordt en de hele les in de soep draait. Je schept er ook nog over op tegenover anderen.
Als je met je medewerker op het werk praat, gaat die ander gewoon door met het lezen en sturen van sms’s. Als je er wat van zegt omdat je de volle aandacht van de ander wil, zegt de ander maar ik hoor je wel hoor. Als je zegt dat je niet wil dat die ander daarmee bezig is als jij met hem praat, krijg je een grote mond of worden de schouders opgehaald.
Dit zijn allemaal dingen die echt gebeuren. Die ook met gezag te maken hebben. Met gezag dat de HERE gegeven heeft. Gezag dat Christus als de Verlosser juist in de levens van ons erkend wil zien.
Laten we samen jong en oud ons nu eens heel concreet aan het vijfde gebod toetsen. Een gebod dat de HERE zelf ons gegeven heeft. Ik verkondig jullie het evangelie onder het volgende thema:
DE HERE GEEFT OUDERS GEZAG
1. Daarom hebben ouders gezag uit te oefenen
2. Daarom hebben kinderen gezag te eerbiedigen
1. Daarom hebben ouders gezag uit te oefenen
Het volk Israel zit onder aan de berg Sinai. Dan horen ze de HERE met Zijn eigen diep indrukwekkende stem zeggen: “Toon eerbied voor uw vader en uw moeder.” Het zijn de woorden van de hemelse Vader. De woorden die Hij met Zijn eigen vinger op de stenen platen geschreven heeft.
Eerbied tonen voor je vader en je moeder betekent ook dat je als kind dat thuis woont, gehoorzaam aan hen bent. Gehoorzaam in alles wat niet tegen die goede wil van de hemelse Vader ingaat. Vaders of moeders die hun kinderen misbruiken, moeten dan ook juist tegengestaan worden. Zij voeden hun kinderen niet op volgens die goede wil van de HERE. Maar waar dit wel gebeurt met alle gebreken en zwakke punten, betekent eren ook gehoorzamen. Het is niet alleen beleefd zeggen: vader, moeder ik heb jullie gehoord maar doe het toch anders. Ik zal een paar, van de vele, gedeelten in Gods eigen Woord aanwijzen waar je ziet dat je ouders eren ook betekent dat je ze gehoorzaamt als je jong bent:
Kol 3:20,21: “Kinderen, gehoorzaam je ouders in alles, want dat is de wil van de Heer. Vaders vit niet op uw kinderen, want dat maakt ze moedeloos.”
Spr 4:1,2: “Zonen, luister naar de lessen van je vader, wees vol aandacht en kom tot begrip. Wat ik je leer is waardevol, sla dus mijn onderricht niet in de wind.”
Gehoorzaamheid is onmisbaar voor ons als mensen. Gehoorzaamheid is onmisbaar voor een leven met de HERE. Gehoorzaamheid is onmisbaar voor een leven van een mens die door Christus gered wordt. Zonder gehoorzaamheid aan de HERE en aan Zijn wil blijf je onder het oordeel van God liggen.
Je ziet hoe belangrijk gehoorzaamheid is als je er op let dat zowel het eerste als het tweede deel van de 10 geboden met gehoorzaamheid begint. Het eerste deel van de 10 geboden zijn de eerste 4 geboden. Het gaat daarin vooral om het liefhebben van de HERE. Het tweede deel de geboden 5-10 gaan vooral over het liefhebben van je naaste. In het eerste gebod laat de HERE zien dat een echt goed leven betekent dat je alleen de HERE vereerd. Dat je Hem als de enige God in alles wilt volgen. Dat je Hem met je hele bestaan wilt liefhebben en daarom ook gehoorzamen. De HERE is de Schepper. Hij is de enige God. Er is niets dat bestaat en niet door hem gemaakt is. Alles in de schepping moet Hem dienen en eren. Hij staat boven alles en is daarom ook de bron van alle gezag. Hij is het ook die mensen gezag over andere mensen geeft. Hij is het ook daarin geëerd wil worden. Hij is het die door Paulus in Romeinen 13 tegen ons zegt: “Iedereen moet het gezag van de overheid erkennen, want er is geen gezag dat niet van God komt; ook het huidige gezag is door God ingesteld.” Vs 1.
Het gezag dat God onder de mensen geeft, begint bij de ouders. Juist in de kring van het gezin, daar waar je geboren wordt, moet je leren om te gehoorzamen. Juist in het gezin begint de leerschool om gezag te aanvaarden en met liefde te gehoorzamen. Als je daaraan denkt en je ziet dat er klachten op school zijn. Als je ziet dat het in de samenleving verkeerd gaat omdat mensen het gezag van anderen niet willen aanvaarden, komt de vraag op: Hoe zit het in onze gezinnen? Laten we dan heel dicht bij huis blijven: Hoe gaat het bij ons in de gemeente in de gezinnen toe? Bij jou en bij mij. Als je merkt dat op school eerbied bij bidden en lezen een probleem is. Als je merkt dat jongeren zeggen: maar op school en als je jong bent hoef je toch niet zo vroom te zijn. Als er eigenlijk maar neergekeken wordt op een jongere in de kerk die echt voor de Here Jezus wil leven en daarom niet veel wil drinken, daarom er op school geen puinhoop van wil maken. Als je ziet dat eigenlijk die jongere die heel stoer doet en zegt dat de Bijbel eigenlijk maar saai is en ook de kerkdiensten eigenlijk maar saai zijn naar de ogen gekeken wordt. Als je die dingen om je heen ziet gebeuren, is het tijd om naar onszelf te kijken. Hoe leven we in onze gezinnen ? Is de Here Jezus, is de HERE God daar altijd weer de eerste? Is het leven in diepe liefde en eerbied voor Hem wat het leven in onze gezinnen beheerst? Onze kinderen voelen heel scherp aan of de HERE de liefde van ons hart is of dat voor ons andere dingen eigenlijk belangrijker zijn. Hoe is het met jouw hart als ouder voor de HERE. Doortrekt de liefde van Christus heel jouw leven ook naar je kinderen toe?
Laten we onszelf dan eens een paar heel concrete dingen afvragen. Onszelf zo voor de ogen van onze heilige God en Vader brengen. Leren wij in onze gezinnen onze kinderen die echte gehoorzaamheid die van de HERE komt? Leren wij onze kinderen vanuit de liefde van God om vol eerbied met Hem om te gaan en met hen die Hij gezag over ons gegeven heeft?
Als je dat echt wilt doen, vraagt dat tijd en liefde voor onze kinderen. Dat vraagt dan van ons als ouders dat we echt met onze kinderen leven. Dat we als ouders echt tijd voor onze kinderen nemen om ze op te voeden. Om echt steeds weer met ze over Christus, over het dienen van de HERE en het leven volgens Zijn wil te praten en ze dat voor te leven. Om dat steeds weer te doen en de hele dag. Deuteronomium 6. Of zijn we heel erg met onze eigen ontwikkeling en loopbaan bezig? Met onze eigen hobby’s en onze eigen studie? Of is onze aandacht vooral erop gericht dat onze kinderen presteren en is er weinig tijd om met ze te praten over het leven met de HERE? Om samen de Bijbel open te doen en te bidden. Nemen we daarvoor nog de tijd bij de maaltijden? Of zitten we bijna niet meer samen aan tafel en eten we voor de televisie of pakt iedereen maar wat hij of zij nodig heeft?
Leren we juist door samen uit de Bijbel te lezen onze kinderen de eerbied voor HERE en Zijn Woord. Is het in onze gezinnen voor onze kinderen dan duidelijk dat als we uit de Bijbel lezen echt met iets heel bijzonders bezig zijn? Dat het dan de HERE zelf is die praat. Hij die alle onze aandacht in liefde verdiend. Dan ben je stil, dan luister je vol eerbied, dan wil je met alles wat in je is luisteren naar de HERE de enige God. Lezen we met onze kinderen in alle rust uit de kinderbijbel of uit de Bijbel? Leren we onze oudere kinderen dat het goed is om ook zelf elke dag in alle rust hun Bijbel te lezen? Om dagelijks zo ook persoonlijk de vertrouwelijke omgang met Hem te zoeken. Of praten we daar niet meer over? Of denken we dat pubers dat nu eenmaal niet doen en dat het toch wel te gelovig voor pubers is. Het is zo belangrijk dat we zowel aan onze jonge kinderen als aan de ouderen laten zien hoe goed en belangrijk het is om de Bijbel te lezen, om te horen wat de HERE zelf ons vertelt.
Het is zo belangrijk dat we als vader en moeder laten voelen en horen aan onze kinderen dat Christus, dat de HERE, dat Gods Woord voor ons beslissend is. Dat er in ons leven de liefde van God heerst.
Dan hoort daarbij ook dat we als ouders het gezag over onze kinderen met liefde uitoefenen. Dat is dan niet dat we onze kinderen laten doen wat ze zelf willen. Dat is geen liefde. Dat is luiheid die in wezen liefdeloosheid, onbarmhartigheid is. Met liefde opvoeden, betekent ook met liefde je kinderen straffen. Om juist die jonge plantjes te buigen. Om te laten zien dat als ze ongehoorzaam zijn dat niet de goede weg is. Je wilt juist je kinderen laten voelen als ze verkeerd bezig zijn. Juist vanwege de zonde die er in ons leven is, kunnen we het vaak niet alleen met praten af. Je hoort dat soms ook om je heen: je moet het alleen met praten doen en niet straffen. En vooral geen corrigerende tik geven. Als je denkt dat dat de goede manier is, weet je het beter en ben je beter dan de Here God. Dan ben je knap hoogmoedig en dom. De HERE zelf maakt duidelijk dat wij als Zijn kinderen van tijd tot Zijn corrigerende straf nodig hebben. Denk maar eens aan Hebreen 12: “Kennelijk bent u de bemoediging vergeten die tot u als kinderen wordt gericht: “Mijn zoon, je mag een vermaning van de Heer nooit terzijde schuiven en nooit opgeven als je door Hem terechtgewezen wordt, want de Heer berispt wie Hij liefheeft, straft elke zoon van wie Hij houdt. Houd vol, het betreft hier immers een leerschool, God behandelt u als Zijn kinderen. Welk kind wordt niet door zijn vader berispt?” vs 5-7
Hoe kun je als ouders je kinderen nu op een goede manier straffen? Niet door in drift en door in kwaadheid te straffen! Dat kan alleen goed als we het in liefde doen. Als je het met pijn in je hart doet! Je bent verkeerd bezig als je er plezier in hebt om je kind te straffen. Ook hierin moeten we er op letten hoe de HERE met ons omgaat in Zijn verbond. Hoe de hemelse Vader ons als Zijn kinderen behandelt. Hij straft ons, Hij laat ons moeilijke dingen meemaken om ons juist te leren om niet onze eigen weg te gaan. Om niet te vergeten dat we Christus als onze Verlosser en Koning zo nodig hebben. De HERE straft ook Zijn kinderen omdat ze het nodig hebben niet omdat Hij graag straft. Hoor maar eens naar wat Hij in Klaagliederen 3 zegt: “Als Hij leed berokkent, ontfermt Hij zich ook, zo groot is Zijn genade; slechts met tegenzin brengt Hij leed en rampspoed over de mensen.” 3:32,33
Als we onze kinderen iets verbieden en ook dat hoort bij de opvoeding is het belangrijk dat we ook vertellen waarom. Het gaat erom dat we juist laten zien hoe de HERE het leven wil. Dat las we verbieden laten zien aan onze kinderen dat we dat doen vanuit het positieve. Om samen in liefde volgens de wil van God te leven. Om elkaar te bewaren op de weg die ons bij Christus brengt. Die ons op de weg van het eeuwige leven brengt.
Broeders en zusters spreekt u ook echt persoonlijk met uw kinderen over het leven met de HERE? Bidden we ook persoonlijk voor hen? Ook waar ze bij zijn. Dragen we onze kinderen in onze gebeden steeds weer aan de HERE op? Praten we ook heel persoonlijk met ze dat ook zij nodig hebben dat ze met hun hart Christus als de Verzoener en drager van hun zonden dienen? Dat ze erom bidden dat hun hart door de Geest veranderd wordt om daardoor in liefde voor God door het leven te gaan? Dat is voor ons toch niet te vroom om zo met onze kinderen te spreken? Dan kun je ook vanuit een leven waarin je zelf ontdekt hebt dat leven zonder Christus niets is met je kinderen erover praten dat hun leven niet moet opgaan in leeg vermaak. Niet kan en mag opgaan in muziek, films en een manier van praten en genieten die leeg is of tegen de wil van Christus ingaat. Dan kun je zo met ze praten dat je vanuit het zelf leven en kennen van Christus laat zien dat het heerlijk is dat Christus de Heer van je leven is. Niet om even uit je dak te gaan maar om steeds heel dicht bij Hem te leven. Dat je je dan steeds weer afvraagt als ik dit zeg of doe zou de Here Jezus er dan gewoon bij kunnen zitten. Zou Hij er dan zelf ook plezier in hebben. Het is voor ons jong en oud ontzettend belangrijk dat we ons voor alles in ons leven de vraag stellen: Kan de Here Jezus als de zondeloze erbij zijn zonder dat hij zich voor mij zou schamen. Zonder dat het Zijn lijden voor de zonden zwaarder zou maken.
Kennen we als ouderen en jongeren dat tere leven met HERE. In tere liefde voor onze lieve Heiland die zo ontzettend voor ons uit liefde geleden hebben. Kennen we dat leven uit dankbaarheid? Dat is namelijk het echte leven uit dankbaarheid. Dat tere leven met God in diepe eerbied voor hem en Zijn wil. Het is verschrikkelijk als we dat niet kennen en zeggen: Ach niet zo moeilijk doen. Niet zo vroom hoor. Je moet niet moeilijk doen en dan gewoon leven en dan doet God echt niet zo moeilijk. Nee, leven dat we onze kinderen hebben voor te leven is een leven heel bewust met Christus elk moment van ons leven. In liefde met hem verbonden. Dat vraagt de HERE van ons als ouders. Van ons als kinderen vraagt de HERE dat we onze ouders eren en gehoorzamen. We letten daarop in de tweede plaats.
2. Daarom hebben kinderen gezag te eerbiedigen
Wat is nu het eren van je vader en je moeder? Wat is het om anderen die gezag over je ontvangen hebben te eren. Let erop dat we in de catechismus belijden dat die anderen gezag over ons ontvangen hebben. Er is een ander die mensen dat gezag gegeven heeft. Dat is God zelf. Daarom belijden verderop dat het “God is die ons door hun hand wil regeren.” Als je dus met je ouders te maken hebt, heb je met God zelf te maken als ze in overeenstemming met Gods wil gezag over je uitoefenen. Het gaat daarin om het dienen en liefhebben van de HERE zelf. Jongens en meisjes dit klinkt misschien allemaal wat in gewikkeld maar wat betekent het nu voor jullie. Ik zal in het laatste deel van de preek het proberen eenvoudig voor jullie uit te leggen.
Dan gaan we eerst naar de Here Jezus kijken. De Here Jezus was ook eens een kind. Wel een heel bijzonder kind. Een kind zonder zonde. Een kind die nooit een ander pestte. Een kind dat nooit ongehoorzaam aan zijn vader en moeder was. Een kind dat er nooit een puinhoop van maakte in de klas. Een kind dat altijd vol eerbied was als er uit de Bijbel gelezen werd en als er gebeden werd. Zelfs als de Here Jezus het beter wist als Jozef en Maria. Het beter wist dan zijn vader en moeder. Dat was zo toen de Here Jezus 12 jaar was en in de tempel was. Toen begrepen zijn vader en moeder Hem niet. Dan willen Zijn vader en moeder dat Hij weer met ze meegaat naar Nazaret. Dan lezen we in Lukas 2 dat de Here Jezus gehoorzaam mee teruggaat en ook gehoorzaam aan Zijn vader en moeder bleef. Vs 51.
Als je van de Here Jezus houdt, is Hij ook daarin voor jou het voorbeeld dat je moet volgen. De Here Jezus laat zien dat het goed is om gehoorzaam te zijn aan vader en moeder. Aan mensen zoals de meester en de juf en de leraar als je op school bent. Om dan gehoorzaam te zijn zonder mopperen. Om juist vol eerbied te zijn voor de ander die door God boven jet gesteld is.
Wat betekent dat o.a.?:
Luisteren : In de catechismus staat het zo: “je aan hun goede onderwijzing en tucht met gepaste gehoorzaamheid onderwerpen.” Dat betekent dat je naar je vader en moeder en naar anderen luistert als ze je iets proberen uit te leggen. Dat je niet zegt: o dat zijn mijn ouders weer met hun ouderwetse gepraat. Nee, je wilt echt luisteren naar wat ze te vertellen hebben.
Ook als ze je iets verbieden of je straffen zeg je niet: ik doe het toch. Nee, je wilt je aan hen onderwerpen. Je wilt er ook echt nadenken waarom je iets niet mag en waarom je straf gekregen heb.
Je reageert daarop met gepaste gehoorzaamheid. Het gaat om gehoorzaamheid die past. Je mag anderen niet gehoorzamen als ze iets van je vragen waarvan je weet dat de HERE het niet wil. Dan moet je ongehoorzaam zijn. Dan is de HERE belangrijker dan je vader of moeder of de juf of meester.
Geduld hebben: Je vader en moeder doen niet alles goed. Een leraar doet ook niet alles goed. Maar dat is geen reden om te zeggen: dus luister ik niet naar ze. Dus ben ik ongehoorzaam, dus maak ik er een puinhoop van. Jij doet ook lang niet alles goed. Ook jij heb steeds weer nodig dat de HERE jou zonden vergeeft. Als mensen over jou gezag gekregen hebben moet je ook leren geduld te hebben met hun zwakheden en gebreken. Ook als je ouder geworden bent. Als je dan terugdenkt aan je opvoeding en ziet waar de zwakke plekken bij je ouders zaten. Je ziet dat ze je in liefde en in liefde voor Christus wilde opvoeden maar er waren zwakheden en gebreken. Dan ga je daar later geen groot punt van maken. Dan kom je niet met allerlei verwijten. Dan heb je daarmee geduld omdat je ook je eigen zwakheden en gebreken kent. Dan ben je dankbaar voor het goede dat je van ze gekregen hebt.
Als je erover nadenkt wat je vaak doet, zijn er veel dingen die je ook als kind verkeerd doet. Maar ook als ouders. Weet je wat we dan samen moeten doen? Samen vragen: HERE wilt u onze zonden vergeven. Wilt u ons leren door de Heilige Geest om met liefde op te voeden. Wilt u ons leren door de Heilige Geest om echt met liefde gehoorzaam te zijn.
Als je thuiskomt moet je niet denken: ja, zo is het eigenlijk wel en dan weer gewoon verkeerd verdergaan. Nee, ga leven in dat nieuwe leven zoals de HERE dat graag wil. Ook als anderen tegen je zeggen wat ben jij een nerd, wat ben jij vroom. Het gaat er niet om wat die anderen erover denken maar wat de HERE er van denkt. Leef in liefde en gehoorzaamheid aan Hem!
AMEN