Preek over Spreuken 2:1-9 Hoe word je wijs?

ORDE VAN DIENST

 

Votum

Vrede/Zegengroet

Psalm 104:7,9

Lezing van Gods wet

Samenvatting Mattheus 22

Psalm  37:11,12

Gebed

Schriftlezing: Spreuken 1:20-2:9

                        1 Korinthe 1 :18-25 

Gezang 22:1,4

Bevestiging ambtsdragers

Psalm 119:13,28,30

Tekst: Spreuken 2:1-9

Verkondiging van het evangelie

Psalm 19:3,4

Dankgebed

Collecte

Psalm  25:2,7

Zegen

 

 

Geliefde gemeente van onze Here Jezus Christus, broeders en zusters, jongens en meisjes

 

Nieuwe ambtsdragers als cadeaus van de Heilige Geest. Wat is het belangrijk dat we niet alleen ons als ambtsdragers door God zelf geroepen weten. Het is ook van het grootste belang dat we als gemeente deze broeders ontvangen als door de Here zelf aangewezen en aan ons gegeven. Dat we daar onder elkaar ook zo over spreken. Als we dat niet doen dan zijn wij het die tegenover de Here  zelf gaan staan.  Dat is zonde en daarmee ondermijn je ook het echte geestelijke, het door Christus opgewekte leven in de gemeente. Ook hierin is liefde, teerheid en het geloven in Gods keuze van beslissend belang. Dat vraagt ook van de ambtsdragers veel. Zij worden ertoe geroepen om de gemeente te leiden. Een leiding waar ze ook verantwoording van hebben af te leggen aan de Here die ze deze verantwoordelijkheid gegeven heeft. We lezen dat o.a. in Hebreeën 13:17: “Gehoorzaamt uw voorgangers en onderwerpt u (aan hen), want zij zijn het, die waken over uw zielen, daar zij rekenschap zullen moeten afleggen. Laten zij het met vreugde kunnen doen en niet al zuchtende, want dat zou u geen nut doen.”

De ambtsdragers hebben wijsheid nodig. De wijsheid die altijd weer begint bij de eerbied en het ontzag voor de HERE. Dat hebben we vorige week vanuit Spreuken 1:7 gezien. Ook als gemeenteleden hebben we die kennis en wijsheid van de HERE zo broodnodig. Ook in onze omgang met de ambtsdragers. Hoe doe jij jouw taak als ambtsdrager in wijsheid? Hoe leven we als gemeente onder leiding van de ambtsdragers in wijsheid? Hoe worden we mensen die wijsheid en daarmee ook de echte vrede van Christus uitdragen? Hoe worden we nu echt wijs?

Het bijzondere in het boek Spreuken is dat het hier om wijsheid gaat voor iedereen. In de tijd van het Oude Testament had je opleidingen om wijs te worden. Om door middel van onder anderen bepaalde spreuken en andere wijsheidsliteratuur tot wijze opgeleid te worden. Dan was de opleiding gericht op een bepaalde groep om als ambtenaar aan het hof carrière te kunnen maken. Zo was het in de landen om Israël in die tijd. Hier zien we dat de Spreuken worden gegeven om ieder onder het volk wijsheid te leren. Ieder met zijn of haar eigen verantwoordelijkheid.  Hoe groeien we in wijsheid als ambtsdragers en als hele gemeente? Daarop letten we als ik jullie het Woord van God onder het volgende thema verkondig:       

 

HOE WORDT JE WIJS?

 

1.  Door te zoeken bij HERE

2.  Door te vinden bij  HERE

 

 

1.  Door te zoeken bij de HERE

 

Wijsheid en dwaasheid staan midden in het leven van elke dag. Dat zie je ook in de Bijbel. Een heel duidelijk voorbeeld daarvan zijn Nabal en Abigail. Man en vrouw. Nabal was heel rijk. We lezen van hem dat hij hard en ruw in zijn optreden was. Zo gaat hij ook om met David als Gods gezalfde, als de ambtsdrager door God gegeven. Zijn naam geeft aan dat er geen  wijsheid in hem woonde en dat hij die ook niet zocht. Zijn naam betekent namelijk dwaas en zo gedraagt hij zich ook. Zie  1 Sam 25.  Van zijn vrouw Abigail wordt  gezegd dat ze een goed verstand had. Zie 1 Sam 25:3.  Dat was niet maar dat ze goed kon leren. Ze was ook wijs in de zin dat ze Gods weg wilde gaan. Ook in het zorgen voor David die als ambtsdrager door God was aangesteld.   Abigail zocht de wijsheid die van de HERE komt.

Heel indringend komt dat naar ons toe in de eerste 4 verzen van onze tekst. In de woorden van onze tekst hebben we te maken met een duidelijk instructie. Het is de vader die zijn zoon heel duidelijke richtlijnen geeft voor het leven. De zoon en ook wij krijgen hier heel duidelijk onderwijs. Er wordt ons hier een weg voorgehouden om te volgen. We moeten daarbij bedenken dat als we in het boek Spreuken over het onderwijs lezen dat de vader aan zijn zoon geeft en het gaat daarmee om het onderwijs dat de HERE aan ons geeft als Zijn kinderen. Aan ons als mensen.

Het is het onderwijs dat ook Christus geeft. Van de Verlosser die beloofd wordt in Jesaja 11 lezen we o.a. dit: “Op Hem zal de Geest van de HEERE rusten: de Geest van wijsheid en inzicht, de Geest van raad en sterkte, de Geest van de kennis en de vreze des HERE.”vs 2

Wijsheid moet je leren. Het is van het grootste belang om je daarvoor in te zetten. Dat vinden we heel duidelijk in onze tekst. Kijk maar eens mee.

Let dan in vers  1 op het woordje ‘indien’ (1951) ‘als’  HSV/NBV. Datzelfde woord vind je weer terug in vers 3.  Je staat dus voor een keuze. Dat is de keuze voor het afgaan op je eigen gevoel en je eigen gedachten of dat je buiten jezelf zoekt naar de wijsheid die je nodig hebt. Het gaat er namelijk om of je   de woorden en de wijsheid van een ander aanneemt of dat je voor jezelf gaat. Het is hier de vader die tegen de zoon zegt: je hebt de keuze om volgens je eigen hart te leven of de wijsheid die ik heb aan te nemen. Hierachter staat de HERE zelf, hierachter staat Christus die ons wil leren. We staan voor de keuze om op eigen menselijke wijsheid te varen of ons te laten leren door de Heilige Geest. In die woorden van God vind je namelijk de wijsheid. Kijk maar in vers 2. De woorden die van God komen, die onze Vader wil zijn namelijk de echte wijsheid. Het gaat er om dat je oor daarvoor open is. Zoals de oren van Christus altijd openstonden voor de instructie, voor de wijsheid van vader in de hemel. Op een heel bijzondere manier lezen we daarvan in Johannes 8:26,28: “Ik heb veel over u te zeggen en te oordelen, maar Hij Die Mij gezonden heeft, is waarachtig, en wat Ik van Hem gehoord heb, spreek Ik tot de wereld. ……. Jezus​ dan zei tegen hen: Wanneer u de Zoon des mensen verhoogd zult hebben, zult u inzien dat Ik het ben, en dat Ik vanuit Mijzelf niets doe, maar dat Ik die dingen spreek zoals Mijn Vader Mij heeft onderwezen.”

Luisteren naar de HERE. Luisteren naar Christus dat geeft wijsheid. Dat betekent heel concreet dat we hebben te luisteren naar de woorden van God. Die vinden we in de Bijbel. Het gaat er dan om, om niet aan die wijsheid te sleutelen. Om niet wat de Geest ons in de Bijbel aan echte wijsheid geeft weer zo te buigen dat het met onze smaak en met ons gevoel overeenkomt. Dan zijn we geen leerlingen maar mensen die Gods woorden naar eigen smaak aanpassen. Het is zo belangrijk om je echt te laten leren. Juist ook als ambtsdragers. Ook dat komt zo duidelijk naar voren in het formulier voor de bevestiging. Het is zo belangrijk om juist ook als ouderling, diaken en dominee intensief je te laten leren elke dag weer door Gods eigen Woord de Bijbel. Om daarin trouw te zijn. Dat heb je zo nodig als je geroepen wordt om juist die wijsheid ook uit te dragen in de gemeente.  De echte wijsheid leer je alleen als je biddend de woorden van God die 100% zuiver en betrouwbaar zijn tot je laat komen. De woorden waarvan geldt wat we in Psalm 12 lezen: “De woorden van de Here zijn zuivere woorden, gedegen zilver, in een smeltoven in de aarde zevenvoudig gelouterd.”

Wie verstandig wil worden, wie genezen wil worden van eigen onverstand en gebrek aan kennis moet dus bij de HERE zijn en luisteren. Wil je verstandig je stem laten horen dan moet je je door de HERE, door de heilige Geest laten leren. Dan komt er het echte inzicht in je leven. Daarbij hoort dat ik mijn eigen hart niet vertrouw, dat iki mijn eigen verstand niet vertrouw, dat ik mijn eigen gevoel niet vertrouw. Dat geldt als ik conservatief en ook als ik zogenaamd vooruitstrevend voel of denk. Altijd terug naar het Woord en daarmee tot de HERE zelf.

Dat is het ook waar de Here jezus steeds weer op wijst als Hij zegt dat we onszelf moeten verloochenen. Juist om bij Hem en Zijn Woord, Zijn wijsheid, Zijn beloften ons leven te zoeken. Zonder die woorden zit je er naast en ga je verloren. Dat betekent dat het er op aan komt dat we zoeken. Zoeken om te kunnen leiden en om te kunnen volgen. Als je namelijk zoekt naar die echte wijsheid die in het Woord, in Christus te vinden is dan zoek je naar iets heel kostbaars. De aandrang om daarnaar te zoeken wordt door de Vader nog sterker uitgedrukt in vers 4 Het is een zoeken naar het toen heel kostbare zilver, het is het zoeken naar een geweldige schat die ergens verborgen ligt. Daar zet je je voor in. Het is geweldig om die te vinden.

Die vind je niet zonder bij Christus te komen als de grote schat van je leven. Bij Christus die in Mattheus 13:44 het volgende zegt: “Het Koninkrijk van de hemel is gelijk aan een schat, verborgen in een akker, die een mens ontdekte en verborg, en in zijn blijdschap erover gaat hij heen en verkoopt al wat hij heeft en koopt die akker.”

Let er op dat de Here Jezus hier spreekt over een schat die verborgen is in een akker. Je ziet die schat niet meteen. Zo was het ook met de Here Jezus zelf. Als je Hem zag op aarde voor Zijn opstanding en ook nog wel na Zijn opstanding als Christus de ogen niet geopend had dan zag je een heel gewoon mens. Voor Zijn opstanding zag je niet bijzonders aan Hem. Daarover vanmiddag meer in de preek vanuit Zondag 15. Wie luisterde naar de Here Jezus, wie vanuit het Oude Testament ging letten op wat Hij zei en deed, kwam tot de geweldige ontdekking: Jezus Christus is de Verlosser. Is de man van onschatbare waarde. In Hem is het Koninkrijk van de hemel op aarde gekomen. In Hem komt de wijsheid, komt het beeld van God naar ons toe. Bij Hem is er verlossing van onze eigen denkbeelden en gedachten, verlossing van onze zonden. In Hem en Zijn onderwijs en Woord vind je de echte wijsheid. In hem vind je wat we in 1 Kor 1:23,24 lezen: “wij echter prediken ​Christus, de Gekruisigde, voor de ​Joden​ een struikelblok en voor de Grieken een dwaasheid. Maar voor hen die geroepen zijn, zowel ​Joden​ als Grieken, prediken wij ​Christus, de kracht van God en de wijsheid van God.”

Dan zoek je Christus in je leven. Zo wil je ambtsdrager zijn. Een ambtsdrager is namelijk iemand die juist namens Hem komt. Dan wil je als gelovige leven en eigen wijsheid aan de kant zetten om Christus te volgen. Wie zo zoekt die zal ook vinden. Dat heeft Christus zelf beloofd. Wat vind je dan in Christus die wijsheid is? Dan zien we in het tweede punt.

 

  1. Door te vinden bij de HERE

 

Vers 5 is het centrum van onze tekst. Daar komt alles wat we in onze tekst gezegd wordt samen. Wie in geloof en afhankelijkheid bij de HERE zoekt naar wijsheid, naar leiding krijgt: “dan zult u de vreze van  Here verstaan en de kennis Gods vinden.”

Dan vind je iets dat je ook gaat begrijpen. Het is niet maar een kostbare schat waar je eigenlijk niets mee kunt. Het is echt de schat van je leven omdat je er door leert te leven. Het diepe ontzag voor God zorgt er dan voor dat je de kennis vindt waarmee je echt het leven goed kunt leiden. Met toekomst, met uitzicht. Leven met de HERE in diepe eerbied is maar niet een idee waar je eigenlijk

niet zoveel mee kunt. Het is leven met de enig echte God, met de enig echte Verlosser. Het zorgt er voor dat we als mensen, dat we als gemeente echt vooruit kunnen. De kennis van God en die toepassen en gebruiken in je leven, zorgt voor een ander leven. Een leven dat goed is en op weg is naar een toekomst waar zonde en ellende geen enkele vat op het leven meer kunnen hebben. 

Wat is het belangrijk dat de dienst van de ambtsdragers en ons spreken in en buiten de gemeente juist daarvan doordrongen is. Ik kom hier zo op terug. Nu eerst nog dit: wat is het nodig dat we die kennis van God, dat leven in eerbied voor de HERE vanuit die kennis echt kennen. Dat we vanuit die kennis willen leven. Dat de ambtsdragers de gemeente daarin voorgaan en dat in de gemeente stimuleren en dat we als gemeente daarin ook volgen! Dat we ook positief spreken over initiatieven om daarin echt te groeien. Dat die kennis zo makkelijk vergeten wordt en dat we denken vanuit een minimum van kennis van die HERE te kunnen leven zie je steeds weer. Ook bij het volk Israël. Het is die HERE die daar ook heel duidelijk tegen waarschuwt.  Bijvoorbeeld in Hosea 4: “Hoor het woord van de HEERE, Israëlieten, want de HEERE heeft een rechtszaak met de inwoners van dit land, omdat er geen trouw, geen goedertierenheid en geen kennis van God in het land is.  Vloeken, liegen,

moorden, stelen en ​overspel​ plegen zijn wijdverbreid; bloedbad volgt op bloedbad.” vs 1,2

 

Je ziet hier heel duidelijk dat het vinden van de kennis van God niet maar is dat je iets weet maar dat je er ook uit leeft. Dat het echt een leven in liefde en ontzag voor de HERE is dat je leven ook verandert, dat zo werkt dat je niet in zonden wilt leven. De echte kennis is weten en leven vanuit die kennis in liefde voor Christus.  Dat wordt later in het boek Hosea ook nog benadrukt in hoofdstuk 6 als de Heilige Geest dan zegt: “Want in ​liefde​ heb Ik behagen en niet in slachtoffer, in kennis van God en niet in ​brandoffers.” Je kunt al je plichten doen en veel weten maar als dat niet leidt tot een leven dicht bij de HERE in liefde voor Hem dan stelt het niets voor. Het komt aan op een leven vanuit de gevonden kennis. Dan wordt het leven ook echt goed. Dan ga je zien hoe mooi het leven met de HERE is. Een wonder van genade wat je anderen alleen maar met echt enthousiasme kunt aanbevelen.  Zo mogen we vanuit Gods beloften in de wereld staan. Zo mogen de ambtsdragers in de gemeente hun werk doen en laten we als gemeente zo ook in de wereld staan. Dat we daar alle reden toe hebben zien we in vers 6-9

Kijk maar eens mee:

In vers 6 zie je hoe de Geest ons laat zien dat je bij Hem moet zijn om wijs te worden en verstandig te zijn. Wanneer je nu vanuit die wijsheid en die kennis gaat leven, komt er een ander leven als wat andere mensen leiden. Dan krijg je met tegenstand, strijd, verachting te maken. Is het leven vanuit die kennis nu echt een begaanbare weg? is het zo dat deze weg dat waard is als je ziet met hoeveel tegenstand en onbegrip je te maken krijgt?

Dan moet je eens kijken naar vers 7. Je kunt op de weg die HERE wijst volgens Zijn kennis en wijsheid echt gaan. Hij is het namelijk die er met Zijn hulp, met Zijn bescherming dan voor je is. Je kunt de weg gaan die door Christus gelegd is. Dat is de weg van Zijn bloed dat jou dan beschermt, als je op de weg gaat in die je de eeuwige vrede met God brengt. Wanneer de ambtsdragers vanuit deze kennis van God hun weg gaan in de gemeente. Wanneer ze vanuit het Woord met liefde de weg wijzen dan ben je Gods gunstgenoot vs 8, dan ben je ondanks je zonden die er steeds weer zijn toch onberispelijk vs 7. Dan ben je gewassen in Christus bloed, dan strijdt je tegen je zonden en is het de HERE die je geeft wat je nodig hebt om als ambtsdrager in de gemeente je werk te doen. Dan ga je vanuit Gods Woord zien wat de goede weg is vs 9. Dan mag je die goede weg van God de gemeente leren in woord en daad. Zo is het ook met ons als gemeenteleden. Gods belofte is dat als je vanuit Zijn kennis, vanuit de eerbied voor Hem leeft en steeds weer van Hem wilt leren Hij je de goede weg laat zien en je er op laat gaan. Dat is de weg waarbij de HERE door Zijn waarschuwingen ons steeds weer wil weghouden of wegroepen van de verkeerde weg die naar het verderf leidt. Het is de weg van Gods beloften die ons laat zien hoe goed het is om op Gods weg te gaan. De HERE belooft daarop bescherming. Wanneer Hij belooft is dat zo goed en zo echt. Het is werkelijk een feest om op de weg te gaan die de enige en betrouwbare God ons laat zien.

Je kunt als ambtsdrager en als de mens wie jij ook  bent echt op de HERE  vertrouwen.  Gaan op Gods weg volgens de kennis die Hij in Zijn Woord ons geeft, is echt de goede weg. De weg waarop Gods zegen er vast en zeker is. Zo lezen we in Spreuken 16:20: “Wie op het woord acht geeft, zal het goede vinden; ja, welzalig hij, die op de Here vertrouwt.”

Wij mogen altijd weer in ons ambtswerk, in ons leven van elke dag, ook als het zwaar en moeilijk voelt op de HERE bouwen. Hem vragen om ons op die ene goede weg van Christus te leiden. Om op die weg ook anderen te kunnen leiden. Dan weet ik het soms niet meer maar dan is het de HERE die mij de weg wijst. Dat heeft Hij belooft en dat zal Hij dus ook doen. Wij kunnen heel bezorgd zijn. Over allerlei dingen. We kunnen in ons leven heel veel verliezen. We willen allerlei dingen vasthouden, we hebben allerlei verwachtingen en verlangens. Het kan zijn dat je op een dag zegt: Er is niets van over. Wat kan dat moeilijk zijn. Maar wie op Gods weg is blijven gaan en misschien daardoor wel heel veel verloren heeft, heeft over gehouden die de echte schat van onschatbare waarde: de HERE! Christus als je Redder en God!   Je bent in Gods hand en daarom heb je bij alles wat je verloren hebt juist alles wat je nodig hebt gekregen. Niets en niemand kan je dat leven onder Gods liefdevolle zorg en bescherming  afnemen. In Christus heb je dan alles. Ik wil  nog op een vers in het boek Spreuken wijzen. Spreuken 29:25: “Vrees voor mensen spant een strik, maar wie op de Here vertrouwt, is onaantastbaar.”

Vertrouwen op de HERE met alle aanvechtingen die er in je leven zijn, met alle struikelingen en twijfels in je eigen leven, is zo geweldig. Dan ben je veilig onder Gods bescherming. Dan leidt Hij door Zijn Geest op de weg van Christus. Dat kun je niet in eigen kracht maar in de kracht van God. Dat is alleen maar genade die Christus verdiend heeft. Dat is het wat de HERE je als ambtsdrager en als kind van Hem wil geven. Op die weg kunnen we gaan als we op God vertrouwen. Hij is zo trouw dat Hij het jou en mij wil geven. Leven in vertrouwen op Hem is zo goed. Hem kennen is het beste en het mooiste dat er is. Zo word je echt wijs!

 

AMEN