Votum
Vrede/Zegengroet
Psalm 97:1,3
Lezing van Gods wet
Psalm 19:3,4
Gebed
Schriftlezing: Leviticus 19:1-8
Romeinen 1:18-32
Psalm 81:3-8
Tekst: Zondag 34
Verkondiging van het evangelie
Psalm 146:1,2,3
Dankgebed
Collecte
Gezang 41
Zegen
DE HERE ALLEEN IS GOD
Geliefde gemeente van onze Here Jezus Christus, broeders en zusters, jongens en meisjes
Zondag 34. Het eerste gebod. Geen andere goden voor Gods aangezicht. Als je daarover nadenkt, zou je wel 10 preken kunnen maken over dit gebod in de wereld van vandaag. In de samenleving waarin wij vandaag leven. Dit gebod is griezelig actueel in onze tijd.
Misschien vraag je je wel af of ik niet overdrijf. Want waar zijn al die afgoden eigenlijk gebleven? Zelfs de velen moslims in ons land moeten niets van afgodsbeelden hebben. Misschien denk je aan de Boeddhabeelden die je in allerlei tuincentrums kunt vinden. Dan hoor ik al direct weer de opmerking: bij mij staat dat beeldje er niet omdat ik er iets godsdienstig mee bedoel. Ik vind het alleen maar mooi.
Is het eerste gebod toch eigenlijk niet iets dat vooral vroeger actueel was? Wij moeten toch niet veel meer van goden weten in onze samenleving. Zeker niet in het openbaar. Goden zijn toch vooral iets van het verleden of voor andere delen op deze wereld? Zo kun je je van het eerste gebod afmaken. Het eigenlijk in de ijskast zetten en doen alsof het er voor jou en mij en de samenleving in Nederland er eigenlijk niet is. Wat zouden we onszelf dan vergissen.
Laat ik dat eens met een voorbeeld duidelijk maken. Veel mensen in onze tijd zeggen dat ze niet meer geloven. Ze zijn mensen zonder een god. Of ze leven in ieder geval als mensen zonder god en zeggen dan dat ze niet weten of er nog iets hogers is en of er nog iets is na het sterven. Wij kennen waarschijnlijk allemaal wel mensen die zo leven en denken. De jongeren onder ons zullen zeker bij hun opleiding geregeld anderen spreken die zo denken.
Hoe zit dat nu? Is het zo dat iemand die zegt zonder een god te leven iemand is die niet gelooft? Dan nemen we geloven in de zin dat je op iets vertrouwt, dat iets een duidelijk uitgangspunt voor je leven is. Of zoals de catechismus het hier verwoordt: “Afgoderij is in plaats van de enige ware God, die Zich in Zijn Woord geopenbaard heeft, of naast Hem iets anders verzinnen of hebben, waarop de mens zijn vertrouwen stelt.”
Wat gebeurt er als iemand zegt een atheïst te zijn? Dat betekent dat je zegt dat er geen god is. Dat je op deze aarde zonder God leeft en met het uitgangspunt dat er na dit leven niets is. Wat gebeurt er als je zegt een agnost te zijn? Dat is iemand die zegt dat hij niet weet of er een god of goden zijn en niet weet of er nog iets na dit leven is. Hij of zij leeft wel alsof er geen god en geen leven na de dood is.
Wie zo denkt en leeft, heeft wel degelijk een geloof. Zeker de man of vrouw die zegt dat er geen god en geen leven na de dood is. Daar geloof je dan in. We zullen zo zien dat je dan zelfs alle bewijzen die de HERE buiten de Bijbel om geeft in de wind slaat. Het ontkennen van God is dus niets wetenschappelijker dan een leven in liefde en eerbied voor de HERE. Ook een atheïst heeft een geloof. Dat geldt ook voor de man of vrouw die zegt het allemaal niet te weten. In de praktijk betekent dit dat je leeft zonder God en dat iets of meerdere dingen in de schepping voor jou het belangrijkste geworden is. Dat zijn dan zonder een beeld en heel veel rituelen jouw god of jouw goden geworden.
Laten we eens samen gaan kijken naar wat de Heilige Geest ons in Romeinen 1 leert. Het gaat daar juist om deze dingen. We beginnen bij vers 18.
In vers 18 wordt er gesproken over goddeloosheid en ongerechtigheid. Het komt er op neer dat mensen zonder God leven en daardoor dingen doen die onrecht zijn. Mensen doen dingen die de boosheid, de toorn van God oproepen. Mensen doen dingen waardoor ze het leven van andere mensen beschadigen en zelfs over lijken gaan. Hoe is dat nu eigenlijk mogelijk? Wat is daarvan de achtergrond? We lezen dan eerst dat dit te maken heeft met het negeren van bewijzen die de HERE steeds weer geeft in ons leven. De ene God laat tijdens het leven van alle mensen zien en voelen dat Hij er is. Wat laat de HERE nu van zichzelf zien? Dat is Zijn eeuwige kracht en Goddelijkheid. Nu zeg je misschien maar er staat toch dat je dat juist niet kan zien? Dat is zo. Als wij in de ochtend wakker worden, als we thuis zijn, op vakantie, op ons werk of op school dan zie je de ene God niet voor je ogen. Er zijn dan ook veel mensen in onze omgeving die zeggen: God bestaat niet want ik heb Hem nog nooit gezien. Het geloof is dan ook niet uit het zien maar uit het horen.
Toch laat de HERE zich op een andere manier wel zien aan alle mensen. Vanaf de schepping zien we God juist in de schepping! Wanneer je om je heen kijkt, zie je de wereld. Als we door onze telescopen kijken zien we een geweldig heelal dat groter is dan wij maar kunnen kijken. We zien een indrukwekkende natuur. Dat kan ons als mensen overweldigen. Wat een variatie, wat geweldig. Een aarde met geweldige bergen, met prachtige dieren. Als mens voel je jezelf zo klein. Het is het werk van die ene God, die de Schepper van alle dingen is.
Wat is het antwoord van velen in onze tijd en in ons land als mensen zo overweldigd worden door de pracht van de schepping? Dat is het gevolg van toeval. Van een evolutie die toevallig begonnen is en die geen echt doel had en door het overleven van de sterkste zo geworden is. Hoeveel geloof is hiervoor nodig om dit te geloven?! Iemand die dit zegt is een gelovige. Zijn god heeft de naam toeval en evolutie. Als je erover nadenkt is een van de vragen of er meer kans lijkt te zijn dat iemand die boven de schepping staat, die meer dan het heelal is alles gemaakt heeft of dat er door toeval zoiets moois en geweldigs ontstaan is. Als we in het toeval geloven waar kwam dan die oerknal vandaan waaruit in miljarden jaren alles ontstaan zou zijn? Hoe kan er ooit iets uit niets ontstaan zijn? Terwijl die ene die er altijd was, die ons menselijke verstand te boven gaat, die niet aan de wetten van de schepping gebonden is op een bepaald moment besloten heeft dat Hij iets gaat maken dat Hij alleen kan. Dat is de HERE die nog altijd Zijn grootheid in de schepping, in de natuur laat zien. Hetzelfde geldt van wat we van de HERE zien in het onderhoud van de schepping elke dag weer. De zon gaat elke dag weer op. Van tijd tot tijd komt er regen waardoor het nodige op de aarde kan groeien om in leven te kunnen blijven. Wij kunnen vandaag verklaren waarom de regen komt. Er zijn uitgebreide weervoorspellingen. Vaak kloppen die. Betekent dit dat er dus geen God is? Dat is als je er goed over nadenkt onzin. Wij kunnen niet zorgen dat we het weer krijgen dat wij willen. Dan zouden we de klimaatcrisis en de gevolgen daarvan makkelijk kunnen oplossen. Al weten we hoe regen en onweer ontstaat het is nog altijd de Ene die boven de schepping uitstijgt die er voor zorgt waar en wanneer bepaald weer komt. De onverdiende zegen van bijvoorbeeld regen op de goede tijd komt niet door het toeval maar van de ene God die de Schepper is. De Here Jezus zegt het tijdens Zijn leven op aarde zo: “Maar Ik zeg u: Hebt uw vijanden lief en bidt voor wie u vervolgen, opdat gij kinderen moogt zijn van uw Vader, die in de hemelen is; want Hij laat zijn zon opgaan over bozen en goeden en laat het regenen over rechtvaardigen en onrechtvaardigen”. Matt 5:44,45
Wat is er nu na de zondeval gebeurd? Dat mensen die ene en machtige God niet als hun God wilden erkennen. Ze zijn gaan zoeken naar verklaringen voor allerlei dingen in de schepping zelf. Goden werden in de schepping gezocht. God werd niet erkend in Zijn grootheid. Daarvoor in de plaats moesten goden komen die je kon verklaren, die niet meer konden dan er in de schepping zelf ligt. Dat lezen we dan in het vervolg van Rom 1 zo: “Immers, hoewel zij God kenden, hebben zij Hem niet als God verheerlijkt of gedankt, maar hun overleggingen zijn op niets uitgelopen, en het is duister geworden in hun onverstandig hart. Bewerende wijs te zijn, zijn zij dwaas geworden, en zij hebben de majesteit van de onvergankelijke God vervangen door hetgeen gelijkt op het beeld van een vergankelijk mens, van vogels, van viervoetige en van kruipende dieren.”
De mensen kijken door de zonde die ze in de wereld gekomen is aan God voorbij. Zij zoeken de verklaringen voor de dingen die gebeuren binnen de schepping zelf. Daarom werden er vroeger afgodsbeelden gemaakt die goden voorstelden met afbeeldingen van dieren of van mensen. Dan waren goden bepaalde natuurmachten of goden die als een soort vergrootte mensen leefden. Je moesten in feite bepaalde natuurkrachten gunstig stemmen om die te laten doen wat jij graag wilde. Dat is niet meer de manier waarop om ons heen gedacht en geleefd wordt. Niet geloven in de HERE als de enige God betekent dat mensen heel erg gevoelig worden voor een leven volgens eigen gevoelens, volgens eigen gedachten. Dan blijft er eigenlijk niet echt een norm voor goed en kwaad meer over. Alles moet kunnen als jij je er goed bij voelt. Wij worden zo onszelf tot norm. De Heilige Geest wijst ook dat aan in Rom 1: “Daarom heeft God hen in hun hartstochten overgegeven aan onreinheid, zodat bij hen het lichaam onteerd wordt. Zij immers hadden de waarheid Gods vervangen door de leugen en het schepsel vereerd en gediend boven de Schepper, die te prijzen is tot in eeuwigheid. Amen. Daarom heeft God hen overgegeven aan schandelijke lusten, want hun vrouwen hebben de natuurlijke omgang vervangen door de tegennatuurlijke. Eveneens hebben de mannen de natuurlijke omgang met de vrouw opgegeven, en zijn in wellust voor elkander ontbrand, als mannen met mannen schandelijkheid bedrijvende en daardoor het welverdiende loon voor hun afdwaling in zichzelf ontvangende.” vs 24-27
Het gaat in Romeinen 1 niet alleen om seksuele zonden. Lees maar het vervolg dan zie je dat er nog veel meer genoemd wordt. De Geest maakt duidelijk dat je geen echte norm meer overhoudt als je de enige God als je God en Schepper niet meer eert en in liefde volgt. Dan word jij je eigen god en gaan je eigen verlangens en andere dingen op deze wereld je god, je baas worden. Zeker vanuit een denken vanuit de evolutie heb je dan eigenlijk geen enkele echte norm voor je leven meer. Ik geef hier een citaat uit een boek dat over de hele wereld en ook in Nederland heel veel verkocht wordt. Een echt bestseller. Het is het boek Sapiens van Harari. De schrijver van dit boek gaat helemaal uit van de evolutie en schrijft dan o.a. dit: “ "Maar vanuit biologisch perspectief is niets onnatuurlijk. Alles wat mogelijk is, is per definitie ook natuurlijk. Echt onnatuurlijk gedrag, dus gedrag dat tegen de wetten van de natuur ingaat, kan simpelweg niet voorkomen en hoeft dus ook niet verboden te worden."
Het gevolg is dat je eigenlijk allemaal je eigen gang kunt gaan. Dat betekent net als bij de gedachte van de evolutie dat de zwakken en de armen onder de sterken en de rijken moeten lijden. De echte liefde voor de naaste verdwijnt wanneer de HERE niet echt als de enige God en Verlosser gediend wordt.
Je ziet hier heel duidelijk dat uit het leven verdwenen is dat er die Ene Schepper, die ene God is tegenover wie ieder mens eens verantwoording van zijn of haar leven moet afleggen. Uit het leven is dan de wil van God, de wet van God verdwenen. Je bent jezelf tot wet geworden. Je leeft om je eigen verlangens uit te leven. Zoals Paulus dit zo beschrijft: “Indien ik te Efeze, naar de mens, met wilde dieren gevochten heb, wat baat het mij? Indien er geen doden worden opgewekt, laten wij eten en drinken, want morgen sterven wij. Misleidt uzelf niet; slechte omgang bederft goede zeden. Komt tot de rechte nuchterheid en zondigt niet langer, want sommigen hebben geen besef van God. Tot uw beschaming moet ik dit zeggen.” 1 Kor 15:32-34
Er is nu nog wel een andere vraag die opkomt in de wereld van vandaag. Dat is dat de moslims en sommige andere godsdiensten ook 1 god dienen. Is het dan zo dat die eigenlijk ook de HERE dienen en Christus volgen al noemen zij dit anders? Hier valt veel meer van te zeggen als ik nu ga doen. Het gaat me nu om de vraag: Is het zo dat een leven volgens de goede normen en daarmee tot geluk van anderen goed komt als je èèn god dient al is het een andere dan de HERE?
Wanneer we antwoord op deze vraag geven zien we meteen het unieke in een leven met Christus. Wie met de HERE leeft, wie Christus als zijn of haar Verlosser kent, leeft van genade! Dan ga je niet wegen. Dan gaat het er in je leven niet om of je net genoeg verdiend hebt bij God om na je dood toch nog naar de hemel te kunnen. Waar je gaat wegen en je er voor moet zorgen dat je meer goede dan verkeerde dingen gedaan hebt, kun je met bepaalde verkeerde dingen maar gewoon doorgaan. Als het andere maar meer is. Dat is in een leven met de HERE als de enige God en met Christus als de enige Verlosser zo anders. Je ziet de verkeerde dingen in je leven maar je wilt er van af. Je vraagt niet alleen maar vergeving om daarna met diezelfde zonde verder te kunnen gaan. Ik weet ook met het oog op het avondmaal volgende week dat bij niemand van ons de zonde uit je leven verdwenen is. Hoe dicht je ook bij de HERE leeft. Hoe dichter je bij de HERE leeft hoe meer je ook ontdekt wat niet goed is in je gevoelens en gedachten. Hoe je voor in de ogen van mensen goede dingen doet terwijl de reden waarom je het doet meerdere keren ook met verkeerde motieven vermengd is. Wie van genade leeft, baalt van het verkeerde in eigen leven, die beseft dat je elke dag vergeving nodig hebt. Toch leg je je dan nooit bij het verkeerde in je leven neer. Om zo te blijven leven ook na een duidelijke terugval hebben we het Avondmaal nodig. Om te zien en te voelen dat de HERE ondanks jouzelf jouw Vader en Verlosser wil zijn. Dat je voelt en proeft dat wie zich in liefde voor de HERE beproeft en op wil staan in een leven met Christus door de Vader met liefde omringt wordt. Dan ga je niet wegen. Dan wil je geen zonde aan de hand houden. Dan wil je leven uit een stuk omdat Hij die jouw uit genade wil redden van het oordeel gezegd heeft: “De HEERE sprak tot Mozes: Spreek tot heel de gemeenschap van de Israëlieten, en zeg tegen hen: Heilig moet u zijn, want Ik, de HEERE, uw God, ben heilig.” Lev 19:1,2 HSV
Omdat de HERE de enige God is, wil jij als kind van God dan ook met je hele hart voor Hem leven. Hij is God en Hij alleen. De Here Jezus zegt dat zo duidelijk: “U zult de Here, uw God, liefhebben met geheel uw hart en met geheel uw ziel en met geheel uw verstand.” De HERE is als de enige God zo groot, Zijn liefde en genade zijn zo onvoorstelbaar. Juist voor zondaren. Daar om wil wie in liefde met Hem leeft Christus echt bovenaan in zijn leven zetten. Dat heeft gevolgen voor ons leven. Ik noem aan het einde van deze preek een voorbeeld. Dat voorbeeld kun je makkelijk op je eigen leven betrekken ook als het om andere dingen gaat.
Je speelt volleybal. Mensen zien jouw spelen. Ook mensen die er verstand van hebben. Ze zeggen dat jij heel veel talent hebt. Als je dat talent ontwikkelt kun je ver komen en waarschijnlijk veel geld verdienen. Je vindt het heerlijk om te volleyballen. Je wordt uitgenodigd om je talent te ontwikkelen. Dat vraagt heel veel tijd. Je leven wordt er al meer door in beslag genomen. Je moet uiteindelijk ook op zondagen trainen en wedstrijden spelen. Je kunt vaak niet naar de kerk. Er is weinig tot geen tijd om naar catechisatie te gaan. Wat moet je nu? Je hebt echt veel talent. Je wil zo graag je verder ontwikkelen en leven voor je sport. Ieder van ons kan dit op andere dingen in eigen leven betrekken. Wat moet je nu doen?
De vraag in je leven wordt dan: Wie is jouw God? Is dat de HERE of je zogenaamde eigen talent? Je voelt al aan welke kant het opgaat want de Here Jezus die Zijn leven voor ons gegeven heeft, heeft gezegd dat elke dag het belangrijkste van ons leven is dat we de HERE met heel ons hart dienen. Toch voel ik ook de vragen, de ongemakkelijkheid, het protest.
Maar dan kan ik iets op deze wereld bereiken. Ik heb dit als talent gekregen en dan moet ik er toch iets mee. Dit kan mij of ons in ons leven veel opleveren.
Dat klinkt allemaal heel goed en toch klopt het niet.
Is het belangrijkste in je leven dat jij en ik iets op deze wereld bereiken? Wat gebeurt er als ik voor de wereld en voor mijzelf leef? Dan ben ik mijn eigen god en mis ik uiteindelijk het eeuwige leven! Het allermooiste en beste wat er is mis ik dan. Verder leef ik dan niet tot Gods eer. De HERE wil namelijk niets liever als dat Hij jou elke week op de rustdag volgens Zijn gebod ontmoet. Samen met Zijn volk. Dat is de wil van de HERE. De wil van de enige God die zelfs Zijn Zoon voor jou heeft willen geven onder Zijn oordeel dat jij en ik verdiend hebben.
Ja, maar ik heb dat talent gekregen. Dat is zo maar dat betekent niet dat het talent jouw god moet worden. Je hebt talenten gekregen om die in dienst van de HERE en volgens Zijn goede geboden te gebruiken. Dan gebruik je jouw talent goed en dan blijft het een hulpmiddel en nooit dat wat de dienst in je leven uitmaakt.
Maar het kan me zoveel opleveren. Ook zoveel geld. Dat kan zo zijn maar bedenk wat de Here Jezus van de god van het geld de mammon gezegd heeft: “Niemand kan twee heren dienen, want hij zal òf de ene haten en de andere liefhebben, òf zich aan de ene hechten en de andere minachten; u kunt niet God dienen èn Mammon.” Matt 6:24
Laten we ons hart kennen en de HERE bidden dat we onszelf leren verloochenen en al meer in blijdschap met ons hele hart Hem dienen. Hij die de enige God is en het beste met ons voor heeft uit genade!
AMEN